Rogier Dorsman: “Een timmerman slaat ook wel eens op zijn duim”

Hoe zou je reageren als je op dertienjarige leeftijd ineens vrijwel blind wordt? Het overkwam drievoudig paralympisch kampioen Rogier Dorsman. De inmiddels 23-jarige zwemmer vertelt hoe hij hiermee is omgegaan.

“Op de Paralympische Spelen in Tokio won ik drie gouden medailles. Het waren mijn eerste Spelen. Dat blijft altijd speciaal. En het is nog specialer als je dan zo’n prestatie kunt neerzetten. Ik was bij de sluiting vlaggendrager van TeamNL. Dat is meestal voor de mensen die op de Spelen goed hebben gepresteerd. Dus het was een beloning voor het harde werken en de bekroning van een heel mooi toernooi.”

“Met een teamgenoot, Bram Daalman, huur ik een appartement in Amersfoort, waar we ook trainen. Thuis hebben we wat dingen in Tokio-stijl: we hebben foto’s opgehangen, de tegels die in het Holland Heineken Huis worden uitgereikt aan de medaillewinnaars hangen ook aan de muur. Ik slaap ook nog steeds onder een Tokio-dekbed. Dus op die manier denk ik regelmatig terug aan de Spelen. En dat is alleen maar mooi. Het is iets waar ik heel trots op ben. Ik hoop dat in de toekomst nog een aantal keer te herhalen.”

Netvliesziekte
“Ik heb een erfelijke netvliesziekte waar je normaal gesproken pas rond je vijftigste last van krijgt. Ik weet dat ik daardoor op latere leeftijd blind ga worden. Ik zie nu nog één tot twee procent. Toen ik slechtziend werd, op mijn dertiende, kwamen ze er achter dat ik ook nog een oogzenuwaandoening heb. Ik ben de eerste in Nederland die die combinatie heeft.”

“Elke keer als we op controle kwamen in het ziekenhuis was er wel weer een arts die wilde meekijken of een stagiair. Aan de ene kant word je daar heel gek van, maar aan de andere kant: hoe meer mensen gaan kijken, hoe meer mensen er vanaf weten. En hoe sneller er dan misschien iets aan gedaan kan worden, hetzij voor mij of voor mensen in de toekomst.”

“Het was echt even schakelen. Ik zat net in de tweede klas. Ik kon binnen een paar maanden geen letter meer lezen. Ik werd ook gepest op school, want ik kreeg een camera die ik op het bord kon richten om te zien wat er allemaal geschreven werd. Als jonge gast is dat niet zo heel tof.”

“Toen ben ik naar de Koninklijke Visio School gegaan in Rotterdam, omdat ik te veel hulp nodig had. En dat was fantastisch, want daar was ik een van de velen. Dan ben je niet meer speciaal en hoef je ook niet steeds weer opnieuw het wiel uit te vinden.”

Blauwe plekken
 “Daar leer je ook hoe je moet koken zonder je ogen te gebruiken, ik moest hout bewerken, zagen, dingen in elkaar zetten. Met de gedachte: Een timmerman slaat ook wel eens op zijn duim, dus waarom zou ik geen timmerman kunnen worden?”

“Dat is de mentaliteit die me geholpen heeft om te komen waar ik nu ben. Ook thuis: ik had in een hoekje kunnen gaan zitten en anderen wat eten of drinken voor me laten pakken, of me brengen als ik ergens naartoe moest, mijn handje vasthouden. Maar ik kon het ook zelf proberen. En dan loop ik een keer ergens tegenaan en dan heb ik een blauwe plek. Het zij zo.”

“Op een gegeven moment vroegen ze of het bij mij thuis wel goed ging, want ik zat onder de blauwe plekken. Ik liep overal tegenaan, want ik ging alles ondernemen.”

“Ik ben heel blij dat mijn ouders er destijds voor gekozen hebben om het op die manier te doen. Die netvliesziekte zit in de familie. Ik heb een blinde oom en dat is voor mij een voorbeeld geweest om ermee om te gaan. Die staat nu nog steeds buiten de bomen te snoeien. Blinde mensen zijn ook gewoon gelukkige mensen, dus kom maar op.”

Uitlaatklep
“In het begin was het zwemmen een uitlaatklep. Ik kreeg steeds slechte berichten uit het ziekenhuis. Dan was het fijn dat ik kon zwemmen en mijn gedachten op nul kon zetten. Even ergens anders aan denken.”

“Ik zwem al sinds mijn zesde, dus al voor ik slechtziend werd. Of zwemmen een logische sport is voor een slechtziende? Waarom niet? Met de wedstrijd lig je in je eentje in de baan. De lijn zorgt ervoor dat je recht kan zwemmen. Soms voel je de lijn. Je probeert er dan naast te blijven liggen, zonder dat je er in komt te liggen. Want die lijn ligt recht, dus die zorgt ervoor dat jij ook naar de overkant gaat.”

“Ik moet verplicht met een zwarte bril zwemmen, zodat er geen verschil is tussen mensen die iets zien en niets zien, of die nog licht en donker kunnen onderscheiden.”

Tandpasta
“Als je drie gouden medailles hebt gewonnen tijdens de Spelen, is het logisch dat er tijdens wedstrijden meer druk op je komt. Alleen voel ik die druk zelf gelukkig niet, omdat ik heel ontspannen ben en er heel makkelijk mee omga. Dat is denk ik de aard van het beestje. Een ander komt het liefst twintig minuten van tevoren in het bad, doet zijn oordopjes in en zondert zich af van de rest van de wereld.”

“Als ik de voorstart inga, ben ik nog steeds heel rustig. Op het moment dat ik dat blok op stap en dat fluitje gaat, dan ben ik vol gefocust en dan ga ik ervoor. Maar vlak daarvoor kan ik nog van alles denken. Voor ik op kwam lopen tijdens de Spelen, zei ik nog tegen Bram (Dekker, de bondscoach, RS)  dat het naar tandpasta rook. Ik denk dat het mijn kracht is om er zo ontspannen en soepel in te gaan.”

“Of die paralympische medailles mijn leven hebben veranderd? Eigenlijk niet echt. Ik doe iets wat ik hartstikke leuk vind, en dat is zwemmen. Maar uiteindelijk wil je als topsporter het hoogst haalbare halen en dat is goud op de Spelen. En als dat dan drie keer lukt tijdens je eerste Spelen, dan is dat fantastisch en geeft dat heel veel motivatie om het nog jaren langer te doen.”

Protheses
“De Spelen op zich hebben niet zozeer mijn leven veranderd, maar het zwemmen in het team heeft me wel heel wat zelfstandiger gemaakt. Als dertienjarig jongetje trainde ik voor de eerste keer mee met de nationale selectie. Dan kom je in de kleedkamer en dan staan daar gewoon twee protheses, omdat Simon Boer twee onderbenen mist en die protheses in de kleedkamer achter laat en op zijn knieën verder gaat. Dat is een heel raar gezicht als je voor de eerste keer de kleedkamer in komt.”

“En de grappen die we onderling maken. Als ik na een zware training zeg: ‘Ik heb kramp in mijn been’, dan zegt iemand die zijn benen mist: ‘Daar heb ik nooit last van’. Of als iemand niet doorheeft welke techniekaccenten er gedaan moeten worden en zegt: ‘Dat heb ik niet gezien’, dan zeg ik: ‘Hee, dat is mijn tekst!’”

“Dat zorgt ervoor dat je er luchtiger mee omgaat. Maar het maakt je ook harder. Het laat zien dat het niet erg is als je wat mankeert of ergens last van hebt, omdat je nog steeds heel veel kan doen.”