Chantal Haenen: ‘Ik heb er de tijd voor en ik word er sterker van. En dat wil je toch als atleet’

Europees en wereldkampioen zijn en besluiten er een sport naast te doen. Die opvallende beslissing nam handbikester Chantal Haenen na de Paralympische Spelen van Tokio. Naast handbikester gaat ze nu ook als pararoeister door het leven. Chantal vertelt waarom ze die stap zette en hoe ze die combinatie invult. "Ik heb er de tijd voor en ik word er sterker van. En dat wil je toch als atleet."

De nu 24-jarige Chantal belandt eind 2015 na een verkeersongeval in een rolstoel. Tijdens haar revalidatie pakt ze als sport eerst paradressuur op, omdat ze voor het ongeluk al aan paardrijden deed. Ze haalt er te weinig voldoening uit. Die komt er wel als ze, ook tijdens de revalidatie, in een handbike wordt gezet.

Ze wordt uitgenodigd mee te gaan naar een handbike battle in Oostenrijk, "puur voor de lol, zonder ambitie". Maar op de terugweg naar Nederland vertelt ze haar meegereisde tante dat ze het handbiken toch stiekem wel heel leuk vindt. Als haar tante antwoordt dat ze denkt dat Chantal er de aanleg voor heeft er ook echt goed in te worden, is het zaadje geplant en besluit Chantal haar zinnen erop te zetten.

In 2017 komt ze via de paralympische Talentdag in contact met Albert Smit van de Koninklijke Nederlandse Wielren Unie en in januari 2018 sluit ze zich aan bij zijn talententeam. Daarna gaat het snel: in 2019 pakt ze brons op het wereldkampioenschap en twee jaar later, in 2021 is de Limburgse regerend Europees en wereldkampioen op de tijdrit en op de wegwedstrijd in de H5-klasse. Na de Paralympische Spelen van 2021, waar ze vierde wordt in de tijdrit, maakt ze bekend dat ze naast het handbiken het roeien gaat oppakken.

Je bent zo succesvol in de handbike, waarom een sport erbij?

"Ik zocht afwisseling, het fietsen alleen was voor mij niet voldoende. Kijk, Ik ben natuurlijk geen acht uur per dag aan het fietsen, ik heb genoeg tijd om er iets naast te doen, ik vond het fijn om een andere prikkel te hebben.  Daarbij merkte ik dat ik ook graag een sport wilde doen waar iets meer techniek voor vereist is. En ten derde denk ik dat je van een andere sport ook heel veel kan leren."

Het is geen unicum in de paralympische sport, twee verschillende sporten op het hoogste niveau combineren. Jetze Plat bijvoorbeeld is regerend paralympisch en wereldkampioen in het handbiken en op de triatlon. Was je geïnspireerd door Jetze of kwam de kriebel ergens anders vandaan?

"Die kwam uit mezelf, ik speelde voor Tokyo 2021 al met het idee en heb eerst zelf heel goed nagedacht over welke sport dat dan zou kunnen zijn. Het moest aanvullend zijn op het handbiken en het moest een buitensport zijn bijvoorbeeld."

"Toen ik de knoop had doorgehakt en het bekendmaakte, was Jetze wel de eerste die naar me toekwam en zei dat-ie het tof vond, me groot gelijk gaf. En Geert Schipper (ook triatleet en handbiker, red.) vond het ook supergaaf, hij zei dat ik een voorbeeld voor anderen kon zijn."

Heb je zelf ook net als Geert en Jetze de combinatie met triatlon overwogen?

"Bij de paralympische talentdag hebben ze me ook gespot voor de triatlon en ik ben ook in Heerlen geweest voor een open training. Het fietsen en wheelen ging heel goed, maar ik ben niet zo’n zwemmer, dus dat heb ik als snel afgeschreven."

Hoe ging het in zijn werk nadat je de knoop had doorgehakt. Hoe kom je bij roeien terecht?

In het begin was het nog erg laagdrempelig en ook niet meteen zeker dat het ook topsport moest gaan worden. Via opnieuw mijn tante, die fietst en roeit, vond ik het altijd wel al een mooie sport om te zien. En ik wist dat die ook wel bij het handbiken past, veel roeiers fietsen ook.

Vind je de technische uitdaging die je bij het handbiken wat miste, wel in het roeien?

"Ja, zeker. Roeien is een combinatie van heel veel dingen. Je moet uiteraard ook sterk zijn, maar je techniek moet ook goed zijn. Je kunt nog zoveel kracht in een haal leggen, maar als je techniek niet goed is, ga je niet hard. Dat maakt het wel heel mooi."

"Handbike is relatief gezien makkelijker, daar zit de techniek hem vooral in hoe je bochten of bijvoorbeeld een afdaling ingaat. Maar dat is het. Als het bij het fietsen zwaar wordt, moet je je cadans hoog houden en blijven draaien. Bij het roeien moet je dan natuurlijk ook kracht blijven leveren, maar ook je techniek handhaven en gelijk blijven gaan met je partner. Dat zijn een hoop dingen die het, ja gewoon mooi maken."

Je zei dat je niet perse meteen een extra topsport erbij wilde doen, maar hoe snel werd het alsnog serieus?

"Ik mailde zonder grote ambities Esther van der Loos, de teammanager van het pararoeien, dat ik een tweede sport zocht en roeien wel eens wilde proberen. Ze nodigde me uit op de Bosbaan en intussen googelde ze me, zo van wie is dat eigenlijk. Op de Bosbaan heb ik het toen geprobeerd, je komt dan bij iemand anders in de boot omdat het makkelijker te leren is door iemand te volgen dan om in een skiff te gaan zitten."

Was dat meteen bij Corné de Koning in de boot? Hij zocht immers een nieuwe partner nadat Annika van der Meer na Tokyo 2021 gestopt was?

"Ja, haha, eigenlijk wel. Dat was in oktober vorig jaar, het was slecht weer, het was erg moeilijk, toen ging het zeg maar nog nergens over, echt uitproberen. Esther zei ook wel dat het niet de gebruikelijke gang van zaken was, maar omdat ik al een atleet ben en weet hoe het werkt, ze voor dat deel wel meteen de potentie zag. En als er potentie in zit, wil ik ook er ook meteen voor gaan haha, dan ga ik die kans niet laten liggen."

"Met Corné had ik ook meteen een klik, we kunnen supergoed overweg samen. Hij heeft heel veel ervaring en het is erg fijn om in het begin een ervaren iemand voor je te hebben, dan hoef je alleen maar te volgen. Ik train nu ook wel in de skiff omdat ik soms ook alleen in Roermond train, maar daar heb ik nog geen wedstrijdambities in."

Gaat het een niet ten koste van het andere? Of is het juist een aanvulling? Of ben je dat nog aan het ontdekken?

"Ik combineer de sporten sinds oktober vorig jaar en het was eerst natuurlijk uitvinden of het past, maar het gaat gewoon heel erg goed. Mijn handbiketrainer Wouter Ruchtie was ook enthousiast toen ik mijn gedachte om ook roeien op te pakken, bij hem liet vallen. Ik ben op de fiets nu sterker dan ik ooit ben geweest, dus Wouter is ook erg tevreden met hoe ik er nu voor sta. Het roeien gaat ook prima, dus tot nu toe staat het elkaar absoluut nog niet in de weg."

"De trainingsprogramma’s stem ik met Wouter en Jan (Klerks, roeicoach, red.) ook op elkaar af. In de winter hebben we de kalenders naast elkaar gelegd en hebben we keuzes gemaakt wanneer we welke wedstrijden gaan doen. Bij het handbiken was er een blok met twee wereldbekers en een EK, direct gevolgd door een blok met twee roeiwedstrijden. Nu zit ik in een blok richting het WK handbiken en daarna is dat seizoen vrijwel voorbij en komt er nog een blok ter voorbereiding op het WK roeien. In die blokken combineer ik wel de trainingen van beide sporten natuurlijk, alleen ligt het accent net anders."

Bij het handbiken weet je waar je staat in het internationale veld. Wat is de potentie in het roeien?

"Ik kan nu nog niet zeggen waar we over twee jaar staan, maar op de manier waarop we nu samen roeien, dat gaat heel erg goed. Er zit natuurlijk nog heel veel progressie in mijn roeien en mijn roeitechniek, maar ook in de afstemming in de boot en het samenkomen van onze roeiskills. Als dat goed samenvalt, weet ik zeker dat we heel hard kunnen roeien en een van de fitste koppels kunnen zijn."

Je bent bijna negen maanden bezig, hoe bevalt het? Nog geen spijt?

"Tot op de dag van vandaag ben ik echt superblij met de keuze voor de combinatie. Ik wil naast het  handbiken de kans die ik nu met Corné krijg zeker met beide handen aanpakken. Met Corné heb ik afgesproken dat we er beiden voor de volle honderd procent voor gaan, maar hij begrijpt ook dat ik ook handbike. Die communicatie verloopt fijn."

"En ik geloof er ook echt in dat deze twee sporten elkaar versterken, dat merk ik nu ook al. Dus wat dat betreft: ik heb er de tijd voor en ik word er sterker van. En dat wil je toch als atleet."