“Het hangt allemaal samen: mens, dier en milieu kunnen niet zonder elkaar.” Aan het woord is Chatilla van Grinsven. Professioneel basketballer, tv-persoonlijkheid en voorvechter van dierenrechten. “Uit de klimaatcrisis waarin we nu zitten, blijkt ook hoe we met elkaar in connectie staan. We hebben een biodiversiteit van vijftien procent ten opzichte van honderd jaar geleden. Als we wat bewuster met de dieren omgaan, komt alles meer in balans. Alles wat wij mensen doen, heeft directe gevolgen voor onze gezondheid en onze samenleving.”  
 
“De natuur zegt op een gegeven moment: ‘nu is het genoeg, Het moet anders’. Neem de pandemie. We proberen de gevolgen te bestrijden, met vaccins. En dat is heel goed. Maar je moet ook kijken naar de oorzaak: corona is een zoönose, dat is een ziekte die overslaat van dier op mens. Het is begonnen op een wet market in China, omdat dieren daar niet goed werden behandeld. Als we beter omgaan met dierenwelzijn, vooral in de vee-industrie, zal dat niet alleen positieve effecten hebben voor de dieren en op de natuur, maar vooral ook op onszelf en onze gezondheid.” 

Lijstduwer 
De power forward van de Orange Lions heeft haar verhaal paraat als je haar vraagt naar de staat van het milieu en de rol van de mens daarin. En dat bleef niet onopgemerkt. Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer stond Chatilla als nummer 42 op de kieslijst van de Partij voor de Dieren. “Eind vorig jaar kreeg ik een e-mail van Esther Ouwehand. Dat is de lijsttrekker van de Partij voor de Dieren. Of ik het leuk vond om me aan te melden als lijstduwer voor de partij. Daar reageerde ik vol trots op met een grote dikke ‘ja’. Je kunt geen betere partij vinden als je voor dierenrechten wilt opkomen.” 
 
Chatilla kreeg 772 voorkeurstemmen. Niet genoeg voor een zetel in de Kamer, maar die had ze waarschijnlijk toch niet opgeëist. “Ik zit natuurlijk ook nog met mijn basketbalcarrière. Ik ben lijstduwer, om de partij te promoten. Maar voor een volgende keer… Ik zie me ooit wel zitten in Den Haag. Maar nu is het voor mij nog de tijd om met andere dingen bezig te zijn.”  

Het was niet zo verwonderlijk dat de PvdD bij Chatilla aanklopte. De Brabantse heeft een master in politicologie, behaald aan de SOAS University of Londen, met Human Rights en Animal Rights als specialisatie. En ze maakte er nooit een geheim van dat het lot van dieren en van mensen die het minder hebben getroffen in deze wereld, haar aan het hart gaan. “Een stem voor de stemlozen”, noemt Chatilla het.
 
Die bevlogenheid kreeg ze met de paplepel ingegoten. Haar vader, Rahal Frikh, was heel erg maatschappelijk betrokken. Hij zette zich in voor mensenrechten en immigranten. Na zijn dood in 2014 kreeg hij postuum een erespeld van de Partij van de Arbeid. “Hij was mijn manager, coach en held”, zegt Chatilla. “Ik probeer zijn legacy voort te zetten. Als hij van boven meekijkt, en ziet hoe ik ook politiek actief ben, dan hoop ik dat hij trots op me is.” 

Tape van Michael Jordan
Behalve haar vader noemt Chatilla ook haar moeder, Berdie van Grinsven, als belangrijke steunpilaar. “Zij was elke training aanwezig. Toen ik vijftien was ging ik voor een Duitse club spelen. Dat was drie uur rijden. Mijn moeder zorgde dat we eten hadden onderweg. Ondertussen kon ik achterin de auto mijn huiswerk doen. Mijn ouders deden alles om mij, samen met mijn zus Samira, die ook in Amerika met mij heeft gebasketbald in de NCCA, naar de top te brengen en ik ben ontzettend trots op ze.” 

Sport speelde bij haar opvoeding een belangrijke rol. Chatilla deed bijna alle sporten, vertelt ze. “Zwemmen, tennis, karate, taekwondo, judo, ik heb zelfs geturnd. Maar mijn vader zei: ‘Chatil, als je ergens echt goed wilt worden, moet je één sport kiezen en daar de rest van je leven voor gaan. Dan train ik jou tot je de top bereikt’. En dat heeft hij gedaan tot zijn dood.” 

Chatilla's vader was ooit zelf profbasketballer. Niet verwonderlijk dat ook zij voor deze sport viel. “Hij gaf me een tape van Michael Jordan. Die heb ik helemaal grijs gedraaid. Ik dacht: ‘dat wil ik ook. Ooit ga ik naar Amerika, collegebasketbal en in de vrouwen-NBA spelen, in die grote stadions’. Dat was mijn droom.“ 
 
Voedsel uitdelen aan daklozen 
In 2008 maakte Chatilla haar droom waar. Ze ging ze studeren in de VS en basketballen voor Colorado State University. Drie jaar later stapte ze over naar Saint Josephs University in Philadelphia, waar ze ging spelen voor de Hawks. Daarmee werd ze kampioen van de Atlantic Conference van de National Collegiate Athletic Association (NCAA) en kreeg vervolgens een WNBA-camp contract bij de Connecticut Suns.   

Als ze niet met basketbal bezig was, deed ze vrijwilligerswerk in het ziekenhuis en deelde ze voedsel uit aan daklozen in Philadelphia. “Sport is zoiets machtigs. Je kan zoveel vreugde brengen. Het is een voorrecht om dat te mogen doen en dan vind ik het belangrijk om iets terug te geven aan de maatschappij.” 
 
Ze werd hiervoor genomineerd voor de NCAA Woman of the Year Award, een landelijke prijs waarbij gekeken werd naar haar prestaties op de universiteit, in de sport en op maatschappelijk gebied. “Ik heb wel meer individuele prijzen gekregen in het basketbal. Maar deze staat het dichtst bij mijn hart, omdat ook het maatschappelijke is meegenomen. En dat heb ik van mijn vader meegekregen.” 
 
Motivational coaching 
Tegenwoordig ligt de focus bij Chatilla vooral op dierenwelzijn en milieu. Daarbij kan ze de sport goed gebruiken om haar missie uit te dragen. “Basketbal heeft een enorm platform”, bevestigt ze. “Ook op social media. Daar kun je heel veel mensen bereiken. Daar ben ik dankbaar voor. Maar ook in het klein: ik geef basketbalclinics en ik doe motivational coaching, daar kun je me voor inhuren. Dan kom je altijd met mensen in gesprek. En als je met mensen in dialoog gaat, staan ze altijd open om een ander perspectief te horen.” 

Toen de coronacrisis uitbrak, kwamen de basketbalcompetities net als alle andere sporten stil te liggen. Chatilla greep het aan om een sabbatical te nemen. Ze gebruikte de tijd om mee te doen aan het tv-programma De Verraders en via TeamNL@work volgde ze de opleiding Internationaal Besturen. “Dat ging over leiding geven en vooral over samenwerken. Hoe je met verschillende karakters een doel kunt bereiken.” 
 
Biggetje  
Maar ook de activiste in Chatilla zat niet stil. Ze ging in gesprek met verschillende varkensfokkers om een biggetje te redden. Na vijf mislukte pogingen ging een boer akkoord. “Die dieren kunnen vijftien jaar oud worden, maar ze worden na zes maanden al geslacht. Dan hebben ze hun eerste levensjaar nog niet bereikt”, weet Chatilla. “Het is jammer dat ik die andere varkens niet kon redden. Dit biggetje is een boegbeeld geworden, om te laten zien hoe een varken zijn leven hoort te leven, in vrijheid en geluk. Ze leeft nu bij Stichting Melief in Duitsland en ze hebben haar Chati genoemd, naar mij. Op de boerderij ontwikkelt ze haar karakter. Dan zie je dat het een intelligent dier is, een persoonlijkheid. Geen product dat je op je boterham doet.” 
 
Chatilla’s doelstelling is om volgend seizoen weer actief te gaan basketballen. “Ik ben natuurlijk wel blijven doortrainen om fit te blijven. Ik kan niet zonder een basketbal. Of ik nu acht ben of dertig. Het blijft altijd een deel van mijn leven.”