“Ik heb die wedstrijd nooit meer teruggekeken.” Jorn Winkelhorst baalt nog steeds als hij terugdenkt aan het duel van vijf jaar geleden in Triëst. De Nederlandse waterpoloërs speelden op het olympisch kwalificatietoernooi de kwartfinale tegen Frankrijk. De inzet: een ticket naar Rio. 
 
Het had het hoogtepunt moeten worden van een traject dat na de Olympische Spelen van 2012 was ingezet. Onder leiding van bondscoach Robin van Galen voer het nationale zevental een nieuwe koers, die moest leiden tot de eerste deelname van de oranjemannen aan de Spelen sinds 2000. Als outsider reisde de ploeg af naar het OKT in Italië. “We hadden geen idee waar we stonden”, vertelt Jorn. “Maar toen wonnen we een van de eerste wedstrijden van Spanje, een topland. Dan komt het geloof en groei je in het toernooi. En als je dan ook nog gunstig loot tegen Frankrijk in de kwartfinale, dan weet je dat je er dichtbij zit.” 
 
Maar na een strafballenserie gingen De Haantjes er met het olympisch ticket vandoor. “De teleurstelling was giga”, herinnert Jorn. “Het had net zo goed andersom kunnen zijn.” 
 
Het geloof was er nog 
 
Het optreden van de oranjemannen bood ook hoop. Waar slechts weinigen vooraf geloofden in een stunt, hadden ze het toch bijna geflikt. Jorn: “Na zo’n olympische cyclus vraag je je als sporter af: gaan we verder of niet? Maar het geloof was er nog. Alle spelers gingen door. We dachten: als we nog harder gaan trainen, dan worden we nog beter en lukt het misschien volgende keer wel.” 

Maar in vier jaar kan veel gebeuren. Drievoudig olympiër Harry van der Meer werd de nieuwe bondscoach en door de coronapandemie werden de Spelen een jaar uitgesteld. Jorn beraadde zich op zijn positie in Oranje. “Ik had een aantal meningsverschillen met de staf en voelde me niet meer op mijn plek in het Nederlands team. In de zomer van vorig jaar heb ik een aantal gesprekken gevoerd met de bondscoach en andere stafleden. Uiteindelijk kwamen we tot de conclusie dat het voor mij toen beter was om een stapje terug te doen en te stoppen bij het nationale team.” 
 
Duits paspoort 
 
Jorn speelde op dat moment al een aantal jaren als fullprof bij de Duitse topclub Waspo Hannover. Na zijn breuk bij Oranje kreeg hij het idee om zich te laten naturaliseren tot Duitser, om zich met onze oosterburen proberen te plaatsen voor Tokio. “Veel van mijn teamgenoten bij Waspo zijn ook Duits international. Die dachten: Jorn stopt bij Nederland, laten wij hem erbij halen. Normaal duurt zo’n procedure wel vrij lang, maar als topsporter kan het sneller gaan. Dan praat je over een paar maanden. Er zijn wel eisen aan verbonden, dat je een bepaalde tijd in Duitsland moet wonen, maar ik speelde al vijf jaar in Hannover dus dat was geen probleem.” 

Jorn hoefde alleen nog maar te tekenen bij het kruisje, toen hij op de beslissing terugkwam. ”Er kwam zoveel gevoel bij me los. Dan heb je dat papier voor je neus liggen. Dat voelt heel raar. Als sporter ben je dan wel Duitser, maar ik ben gewoon Nederlander. Ik voel me geen Duitser. Dan zou ik een Duits paspoort hebben en mijn vrouw en zoontje een Nederlands paspoort.” 
 
Hij zag zichzelf al langs de badrand staan terwijl voor hem het Duitse volkslied wordt gespeeld. “Dat klopt gewoon niet. Je hebt zo’n lang proces meegemaakt met het Nederlands team. Dat begon al in 2012 na Londen. En dan kort voor Tokio ga je je paspoort veranderen. Dat voelde niet goed.” 
 
Goede gesprekken 
 
Bij Oranje stond de deur nog steeds op een kier. Omdat het toch kriebelde, besloot Jorn opnieuw het gesprek aan te gaan met de technische leiding van Oranje. Dat leidde tot zijn terugkeer. “Ik heb er eerst nog even mee gewacht. Ik wilde het proces waar ze met Oranje in zaten niet verstoren. Maar uiteindelijk hebben we onze meningsverschillen uitgesproken. Het waren goede gesprekken.”  

Jorn sloot in januari weer aan bij de groep. “Uiteindelijk heb ik niet zoveel gemist, want die gasten hebben niet zoveel gespeeld vanwege de pandemie. De laatste officiële wedstrijd was op het EK in januari vorig jaar in Boedapest. Toen was ik er nog bij. Ze hebben vooral getraind. Ik heb ook nog wedstrijden gespeeld in Duitsland.” 
 
Op het olympisch kwalificatietoernooi zijn deze keer drie tickets te verdelen. Vanwege het gebrek aan internationale wedstrijden zijn de verhoudingen vooraf moeilijk in te schatten. Wel zeker is dat Nederland zondag zijn eerste duel speelt uitgerekend tegen Duitsland. Jorn: “Dan speel ik ook tegen twee of drie van mijn teamgenoten bij Waspo. Ik zie het net als vijf jaar geleden: je gaat erheen zonder te weten wat je kansen zijn. Een misschien kunnen we voor een stunt zorgen. Dat kan nu ook gebeuren. Ik heb er in ieder geval heel veel zin in, zeker na alles wat er is gebeurd.”